Bestrijding eikenprocessierups met Xentari slecht voor biodiversiteit en dodelijk voor vogels en vlinders
Schriftelijke vragen
-
- Vragen
- Bestrijding eikenprocessierups met Xentari slecht voor biodiversiteit en dodelijk voor vogels en vlinders
Indiendatum: 12 mei 2020
In de gemeente Buren vindt preventieve bestrijding van de eikenprocessierups plaats. De Partij voor de Dieren heeft grote twijfels over het gebruik van het middel Xentari wat daarvoor wordt gebruikt en stelt daarom schriftelijke vragen aan het college.
1. Klopt het dat bij de bestrijding van de eikenprocessierups in de gemeente Buren nog steeds het product Xentari wordt gebruikt?
2. Bent u op de hoogte van de kritieken op het middel Xentari door diverse ecologen van Nederlandse overheden en de Vlinderstichting?[1][2]
3. Is het College op de hoogte van het feit dat Xentari alle rupsen doodt, ook rupsen van andere insectensoorten dan de eikenprocessierups, en mogelijk zelfs andere bladetende larven van insecten die binnen 7 dagen op of onder de besproeide boom knagen, doordat Xentari een breed toxineprofiel heeft?
4. Wat vindt het College van het feit dat het sproeien met middelen als Xentari alle rupsen, ook van andere insecten, doodt?
5. Is het College het met de Partij voor de Dieren eens dat, ondanks het stempel ‘biologisch’ en de goedkeuring door de NVWA, het ongewenst is bestrijdingsmiddelen te gebruiken die niet selectief kunnen worden gebruikt voor enkel de eikenprocessierups, al helemaal in een tijd waarin de biodiversiteit snel achteruit gaat? Dat het gebruik van zulke middelen gelijk staat aan schieten met een kanon op een mug? Zo nee, waarom niet?
6. Is het college op de hoogte van het feit dat de eik waardplant is voor meer dan 400 insectensoorten, waaronder 189 vlindersoorten en hun rupsen zoals de eikenpage? Daarmee scoren ze van alle boomsoorten één van de hoogste waarden voor insecten.[3]
7. Er wordt in de gemeente Buren geëxperimenteerd met het lokken van natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups zoals mezen door het plaatsen van nestkastjes. Bent u het met ons eens dat het effect hiervan moeilijk kan worden gevolgd als óók, en mogelijk zelfs meer dan voorheen, gesproeid wordt met producten als Xentari?
8. Realiseert het College zich dat als door het spuiten alle rupsen dood gaan, er dan geen voedsel meer is voor de vogels en dat als er grootschalig wordt gespoten, er veel minder jonge vogels groot zullen worden, kortom dat dit dus contraproductief werkt om de eikenprocessierups aan te pakken?
9. Is het College op de hoogte van het feit dat eikenprocessierupsen een voorkeur hebben voor losstaande bomen zonder veel ondergroei?
10. Het bestrijden van eikenprocessierupsen met verschillende maatregelen die natuurlijke vijanden (zoals bepaalde insecten en insectenetende vogels) aantrekken was in de gemeente Westerveld zeer veelbelovend en boekte in het eerste jaar al succes (80% minder nesten en de resterende nesten waren kleiner)[4].
Is het College bereid een alomvattend plan te maken dat zorgt voor:
- Meer, hoger opgaande plantengroei en struiken onder de eikenbomen, waardoor eikenprocessierupsen minder goede voortplantingsplekken hebben?
- Meer bloemrijke plantengroei onder de eikenbomen, waardoor er meer natuurlijke vijanden komen?
- Het aanbrengen van voldoende nestgelegenheden voor allerlei soorten insecteneters (vogels en andere)?
- Geheel te stoppen met maaien in de buurt van eikenbomen op het moment dat de bermen en graslanden bloemrijk zijn?
- Uitfasering van het gebruik van middelen als Xentari?
11. In deze periode komen mensen door thuiswerken/ thuisblijven en de afgelasting van evenementen veel minder in contact met de brandharen van de eikenprocessierups. Bent u het met ons eens dat juist deze periode uitgelezen kansen biedt om te zien:
- Hoe eikenprocessierupsen zonder bestrijdingsmiddelen kunnen worden bestreden en
- Wat de effecten zijn van meer, hogere en bloemrijke beplanting onder eikenbomen en van voldoende nestgelegenheden voor natuurlijke vijanden op de eikenprocessierups-populatie?
[1] https://www.rtvoost.nl/nieuws/311185/Zorgen-om-veelgebruikt-bestrijdingsmiddel-jeukrups-Fataal-voor-alle-rupsen
[2] https://www.vlinderstichting.nl/eikenprocessierups/veelgestelde-vragen-over-de-eikenprocessierups/
[3] https://edepot.wur.nl/266961
[4] https://www.gemeente.nu/ruimte-milieu/proef-bestrijden-eikenprocessierups-westerveld-succesvol/
Indiendatum:
12 mei 2020
Antwoorddatum: 26 mei 2020
De plaag is in 2019 in heel Nederland explosief gegroeid, zo ook in de gemeente Buren. De plaagdruk is zo groot dat enkel het starten van ecologische bestrijding in dit jaar, niet voldoende effect heeft om de plaagdruk beheersbaar te houden. In vergelijking met buurgemeenten is de gemeente Buren zeer terughoudend met het gebruik van Xentari of andere biologische bestrijdingsmiddelen. Er is dit jaar bewust gekozen voor een gecombineerde aanpak van biologische en ecologische bestrijding. Deze aanpak zorgt ervoor dat de gemeente voldoet aan de zorgplicht van haar inwoners. Ook voorkomen we hiermee schadeclaims, bijvoorbeeld vanuit boomteelt, fruitteelt en veehouderijen. Tegelijkertijd werken we aan het opbouwen van de ecologische bestrijding, zoals het ophangen van de nestkastjes eerder dit jaar. Het opbouwen van ecologische bestrijding die de plaag kan verminderen, vraagt om inzet van meerdere jaren.
In navolging van de aangenomen motie d.d. 28 januari 2020 met betrekking tot de bestrijding eikenprocessierups, is er ingezet op verschillende bestrijdingsmethodes die behandeld zijn in de motie. Zo zijn er in februari aan de Dr. Guepinlaan in Ommeren 20 nestkastjes geplaatst in eikenbomen. Verschillende nestkastjes werden gelijk bezocht door mezen. Daarnaast is er in februari een Facebook-actie gestart voor inwoners. Dertig inwoners maakten kans om een nestkastje te ontvangen door de zin ‘Ik wil graag een nestkastje, omdat…’ af te maken. Vanwege coronamaatregelen heeft de uitreiking tot op heden nog niet plaatsgevonden. Deze actie wordt vervolgt in betere tijden.
Voor alle Burense basisscholen is ook een nestkastje gereserveerd. Het uitdelen van deze nestkastjes wordt afgestemd met de uitdeelactie voor de inwoners. Zowel scholen als inwoners zijn geïnformeerd over het verloop van de actie.
Om de vragen van de Partij voor de Dieren zo goed mogelijk te beantwoorden hebben wij sommige vragen gebundeld. De vragen 2, 3 en 6 gaan over het op de hoogte zijn van de invloed van het middel Xentari. Bij vraag 4 en 5 vraagt u wat het college vindt van het gebruik van het middel Xentari. Ook deze vragen hebben we gebundeld beantwoord.
Antwoord vraag 1
Ja, wij zetten in 2020 voor het eerst enkel op de vijf hotspotlocaties het biologische middel Xentari in.
Antwoord vraag 2, 3 en 6
Ja, onze organisatie volgt nauwgezet alle trends en ontwikkelingen in Nederland en omliggende gemeentes om een zo gedegen mogelijke afweging te maken. Wij gaan uit van de kennis en kunde van onze ambtelijke organisatie. Het is bekend dat het gebruik van het middel Xentari voor- en nadelen heeft. Daarom is gekozen voor een terughoudende toepassing van het middel.
Antwoord vraag 4 en 5
Het college staat achter biodiversiteit, maar dient ook een gedegen afweging te maken in combinatie met haar zorgplicht, de leefbaarheid en schadeclaims.
Antwoord vraag 7
Gezien de brede verspreiding van ons eikenareaal in onze gemeente is er rekening gehouden bij het kiezen van de locaties van de gemeentelijke nestkastjes ten opzichte van de hotspotlocaties waar we in 2020 preventief behandelen. Het middel wordt dus niet gebruikt in de nabije aanwezigheid van de gemeentelijke nestkastjes.
Antwoord vraag 8
Door enkel preventief te bestrijden op vijf hotspotlocaties wordt er bewust terughoudend gewerkt met het biologische bestrijdingsmiddel. Op die manier zijn er op alle andere locaties in de gemeente voldoende mogelijkheden voor vogels om de eikenprocessierupsen te eten en andere voedselbronnen te gebruiken. Zo kan de populatie vogels in de gemeente alsnog groeien.
Antwoord vraag 9
Gebleken is, op basis van de monitoring in 2019, dat met name in diverse laanstructuren in de gemeente Buren veel eikenprocessierupsen zijn geconstateerd.
Antwoord vraag 10
Het college heeft goedkeuring gegeven op het groenbeleidsplan en groenbeheerplan. Hierin is al opgenomen dat er een meerjarig bestrijdingsplan nodig is passend bij de gemeente Buren. De ontwikkelingen van afgelopen jaren en de resultaten van de pilot in 2020 worden daar in meegenomen. Het groenbeleidsplan- en beheerplan staan op 20 mei geagendeerd voor de raadsvergadering.
Antwoord vraag 11
Het risico blijft aanwezig dat de plaag nog groter wordt als er niet doelmatig wordt bestreden. Ook in deze tijden zullen er op de hotspotlocaties zich situaties voordoen dat kinderen naar school fietsen, toeristen langs komen, inwoners een ommetje maken.
Wij staan voor:
Interessant voor jou
Herbouw Knorhof (vervolg)
Lees verder
Kapvergunning en bomenlijst
Lees verder