Bodem­ver­ont­rei­niging

Indiendatum: 14 jan. 2021
Antwoorddatum: 10 feb. 2021

1. Klopt het dat eigenaren van verontreinigde percelen een meldings- en saneringsplicht

hebben en dat de gemeente verplicht is een lijst met verontreinigde locaties bij te houden?

Niet in alle gevallen hebben eigenaren van verontreinigde percelen een meldings- en saneringsplicht. Een saneringsplicht geldt wanneer verontreiniging(en) actuele risico’s (kunnen) veroorzaken. Saneren is niet altijd volledig afgraven of oppompen en schoon maken. Soms is een sanering het aanbrengen van een nieuwe leeflaag of afdekken (bij landbodems).

Bij verontreinigingen ontstaan na 1987 geldt de zorgplicht. Dit staat in de Wet bodembescherming, Waterwet en ook in de Wet milieubeheer. Dit verplicht een ieder die redelijkerwijs kan worden gevraagd om de verontreiniging zoveel mogelijk ongedaan te maken tot het nemen van alle maatregelen.

Voor vervuilingen van vóór 1987 van de landbodem is de provincie Gelderland bevoegd gezag op grond van de Wet bodembescherming. Voor vervuilingen in de waterbodem is de waterkwaliteitsbeheerder bevoegd gezag op grond van de Waterwet. In de gemeente Buren zijn dit het Waterschap Rivierenland en Rijkswaterstaat.

De Omgevingsdienst Rivierenland (ODR) beheert sinds 1 april 2013 voor de gemeente Buren de bodeminformatie. De bodemrapporten die ontvangen worden, worden ingevoerd in een bodeminformatiesysteem. In dit systeem is ook alle bodeminformatie die gemeente Buren voor 1 april 2013 had verzameld en opgeslagen, opgenomen. Het is een gezamenlijk bodeminformatiesysteem met de provincie Gelderland en andere omgevingsdiensten en gemeenten in Gelderland. Gegevens over verontreinigde waterbodems zijn in beheer bij Rijkswaterstaat en het Waterschap Rivierenland en niet opgenomen in het bovengenoemde bodeminformatiesysteem.

2. Is de lijst met verontreinigde locaties openbaar en zo ja, waar is deze te raadplegen?

Er kan op basis van het bodeminformatiesysteem een lijst worden gegenereerd (momentopname) van locaties die bekend zijn bij de provincie Gelderland en de gemeente. Een ieder kan op locatieniveau via onder andere www.bodemloket.nl inzicht krijgen welke informatie bij de overheid bekend is.

Voor een compleet beeld van alle beschikbare bodeminformatie op een locatie kan een informatieverzoek worden gedaan bij de ODR. De beschikbare informatie wordt daarna aan de aanvrager verstrekt.

3. Welke locaties zijn er in de afgelopen 10 jaar gesaneerd?

Uit het gezamenlijke bodeminformatiesysteem blijkt dat in de gemeente Buren tussen 2011 en 2020 27* locaties zijn gesaneerd. Indien gewenst kan deze lijst ingezien worden bij de griffie. Daarnaast kan op adresniveau de gegevens van elke locatie worden opgezocht op www.bodemloket.nl (zie ook vraag 2).

*Elk overzicht dat de ODR uit het bodeminformatiesysteem haalt, is afhankelijk van de invoer van gegevens door de deelnemers en een momentopname. Het merendeel van de saneringen van landbodemverontreinigingen loopt via de provincie. Deze aantallen zijn dus afhankelijk van de invoer door de provincie. Bij in werking treden van de Omgevingswet vervalt de Wet bodembescherming. Er gaan bodemtaken over van de provincie Gelderland naar de gemeenten. Dan verandert de rol van de gemeente / ODR. In het kader van de ‘warme overdracht’ van de bodemtaken zijn de provincie, omgevingsdiensten en gemeenten bezig de data op orde te brengen. Wat niet ingevoerd is, kan niet geteld worden.

4. Wat doet de gemeente met meldingen van mogelijk verontreinigde locaties?

Meldingen van verontreinigingen komen op verschillende manieren bij ODR terecht. Het kan bijvoorbeeld blijken uit de bodemrapporten bij bestemmingplanwijzigingen, vergunningsaanvragen of meldingen van een brand, calamiteiten bij bedrijven of (afval)dumpingen.

ODR beoordeelt of (aanvullend) bodemonderzoek en (directe) sanering nodig is. Waar nodig wordt dit afgestemd met de andere bevoegde gezagen. De initiatiefnemer, veroorzaker of eigenaar van het perceel wordt geïnformeerd over wat hij/zij moet doen.

5. Wat is het beleid van de gemeente in relatie tot landelijke wetgeving betreffende verontreinigde locaties en wat adviseert de VNG hierin? Is de gemeente Buren afwachtend of wordt er pro actief opgetreden met als doel sanering van verontreinigde locaties?

De gemeente Buren volgt ten aanzien van saneren van verontreinigde locaties de landelijke wetgeving en het beleid van de provincie Gelderland. In juli 2012 is door de gemeente Buren een Nota Bodembeheer 2012 vastgesteld ten behoeve van grondverzet. Een actualisatie van de Nota bodembeheer is gereed en wordt op 30 maart aanstaande ter vaststelling aan de Raad aangeboden.

De VNG heeft er op aangedrongen dat de financiën en de governance (wie is waar precies verantwoordelijk voor) goed geregeld zijn, voordat de Omgevingswet in werking treedt. Meer informatie hierover is te vinden in de parlementaire brief van de VNG over dit onderwerp (zie bijlage, op te vragen in i-Babs).

Proactief optreden door de gemeente met als doel saneren van verontreinigde locaties wordt gedaan wanneer de zorgplicht van toepassing is.